Kto wygrał w II wojnie światowej?

II wojna światowa była jednym z najbardziej tragicznych i destrukcyjnych konfliktów w historii ludzkości. W ciągu sześciu lat walki, zaangażowanych było wiele państw i miliony ludzi. Pytanie o to, kto wygrał tę wojnę, jest złożone i wymaga analizy zarówno z perspektywy militarnego zwycięstwa, jak i politycznych skutków, jakie wynikły po zakończeniu konfliktu. W poniższym artykule przyjrzymy się różnym aspektom tego zagadnienia.

Do kogo należało zwycięstwo militarne?

Dla wygranej sprzymierzonych w II wojnie światowej decydujące znaczenie miał wkład koalicji złożonej głównie ze Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i sojuszników, która stawiała czoła Państwom Osi.

Spośród sił koalicji, ZSRR odegrał kluczową rolę w zwycięstwie na froncie wschodnim. Walki na tym froncie charakteryzowała niesamowita zajadłość i przesycenie krwią, lecz Armia Czerwona, dzięki mnogości sił i harcie ducha, stała się decydującym motorem rozgromienia niemieckiego wojska. Bitwa pod Stalingradem, która rozegrała się w latach 1942–1943, stanowiła punkt zwrotny we wschodnim paśmie walki i przyczyniła się do upadku mas niemieckich. 

Należy przy tym zaznaczyć, że  siły alianckie, zwłaszcza Stany Zjednoczone i Wielka Brytania, pełniły kluczową rolę w inwazji z Zachodu i powstrzymywaniu postępów Niemców. Operacja Overlord z czerwca 1944 roku, czyli desant w Normandii, okazał się kamieniem milowym w rozpoczęciu odwrotu armii niemieckiej.

Wpływ działań ZSRR na przebieg wojny

Stalin odgrywał ogromną rolę stając na czele Związku Radzieckiego w tym przełomowym czasie. Utworzył strukturę władzy, która umożliwiła Radzieckiej Armii Czerwonej prowadzenie militarystycznej obrony i kontrofensywy.

Czerwona Armia, mimo niewyobrażalnie strat, była zdolna powstrzymać wojska niemieckie i następnie przejść do kontrnatarcia.

Działania Armi Czerwonej na froncie wschodnim miały zasadnicze znaczenie dla osłabienia, a następnie ostatecznego pokonania armii niemieckiej. Bitwa stalingradzka, trwająca od sierpnia 1942 do lutego 1943, okazała się punktem zwrotnym. Wojska niemieckie poniosły olbrzymie straty, zwycięstwo Armii Czerwonej wzmocniło morale sojuszników i osłabiło siłę militarystyczną III Rzeszy.

Ważnym momentem na wschodzie było również zwycięstwo pod Kurskiem w lipcu 1943. Był to największy pancerne zmaganie w dziejach, kiedy to Armia Czerwona skutecznie powstrzymała niemiecką ofensywę. Po wojnie pod Kurskiem Związek Radziecki kontynuował natarcie na zachód, stopniowo odbijając ziemie okupowane przez Niemców.

Działania ZSRR miały również duże znaczenie dla innych państw alianckich. Prowadzone przez ZSRR walki wymagały od niemieckiej armii znaczących zasobów, które zostały odciągnięte od innych frontów. Dzięki temu, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania miały możliwość skoncentrowania swoich sił na innych teatrach działań wojennych, takich jak walka z Japonią na Pacyfiku.

Kto ponosił największe straty w wojnie?

Jeśli chodzi o straty poniesione w II wojnie światowej, Związek Radziecki doświadczył najgorszych skutków z wszystkich uczestniczących państw. Szacuje się, że ponad 26 milionów obywateli ZSRR utraciło życie w wyniku wojny.  Ofiary te obejmowały nie tylko żołnierzy, ale również ludność cywilną prześladowaną przez niemiecką okupację oraz cierpiącą z powodu głodu i masowych deportacji.

Skala zniszczeń w Związku Radzieckim była ogromna. Wiele miast zostało doszczętnie zrównanych z ziemią , a infrastruktura kraju w dużym stopniu doznała uszczerbku. Gospodarka i społeczeństwo ZSRR musiały sprostać wielkiemu wyzwaniu odbudowy kraju po zakończeniu działań wojennych.

Również Niemcy poniosły istotne straty w II wojnie światowej. Szacuje się, że  straciły około 5,5 miliona żołnierzy i 2,5 miliona cywilów. Te straty były jednak względnie mniejsze w porównaniu z tragicznym bilansem ofiar w Związku Radzieckim.

Kto wygrał pod względem politycznym?

Zwycięstwo sprzymierzonych dało im okazję do ustanowienia nowego horyzontu politycznego w Europie. To było jednym z naczelnych celów aliantów po zakończeniu II wojny światowej.

Konferencja w Teheranie w listopadzie 1943, spotkanie w Jałcie w lutym 1945 roku oraz konferencja w Poczdamie w lipcu 1945 roku stały się przełomowymi wydarzeniami, na których przywódcy aliantów dokonali rozprawy nad ramy nowego porządku europejskiego. Na tych naradach podjęto decyzję o podziale Niemiec na strefy wpływów oraz o utworzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych, co miało stać się platformą do rozwiązywania sporów międzynarodowych .

Nowa rzeczywistość polityczna w Europie po II wojnie światowej doprowadziła do upadku nazistowskich Niemiec  i powstania dwóch mocarstw – Stanów Zjednoczonych i  Związku Radzieckiego. Świat podzielił się na dwa zwaśnione obozy – zachodni blok skupiony wokół Stanów Zjednoczonych i NATO oraz wschodni blok z ZSRR i Układu Warszawskiego na czele.